مفاهیم عرفانی داستان به شکل قابل قبولی در «راز عروسک» بیان شده است

به گزارش تئاتر چهارمحال و بختیاری، در روز سوم اجرای نمایش‌های صحنه‌ای بیستمین جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی نسخه دیگری از نمایش راز عروسک در معرض دید مخاطبان قرار گرفت که از جانب تهران در شاخه تخت حوضی این جشنواره شرکت داده شده بود و در مطلب روز گذشته ایران تئاتر به مرور آن پرداخته شد. در روز چهارم جشنواره نسخه دیگری از این نمایش اجرا شد که از جانب شهرکرد در شاخه مرور شرکت داده شده بود و رضا حسینی نگاهی به این نمایش داشته که در مطلب زیر آن را میخوانید.

در این نسخه از نمایش راز عروسک تغییری در داستان ایجاد نشده است و تنها تفاوتی که می‌توان مشاهده کرد به نوع اجرا مربوط می‌شود. در این نمایش نقش خراط، خیاط، رهگذر و عروسک مورد بحث آنها را بازیگران زن ایفا می‌کنند و ایفای نقش سایر شخصیت‌ها بر عهده بازیگران مرد قرار دارد. افزون بر آن هر کدام از چهار همسفر لهجه متفاوتی دارند که آنها را به نقاط مختلف ایران متصل می‌سازد. خراط لهجه فارسی دارد، خیاط با لهجه گیلکی سخن می‌گوید و قلندر با لهجه آذری صحبت می‌کند. زرگر نیز علاوه بر برخورداری از لهجه عربی لباس و پوششی شبیه به مردم جنوب کشور بر تن دارد.

بخش قابل توجهی از نمایش راز عروسک با ساز و آواز اجرا می‌شود و نوازندگان حاضر در این اثر پشت سر بازیگران در انتهای صحنه قرار گرفته‌اند تا جای دکور را پر کنند. با وجود برخورداری این نمایش از ظاهر ساده، نورپردازی نقش مهمی در اجرای آن ایفا می‌کند. در بخش ابتدایی این نمایش یعنی زمانی که چهار همسفر مشغول ساختن عروسک و شکل دادن به آن هستند، با ایجاد هر تغییر در عروسک نور صحنه نیز تغییر می‌کند. البته هنگام ساختن عروسک اثری از آن بر صحنه به چشم نمی‌خورد و تنها پس از جان گرفتن دختر است که بازیگری در قامت او به روی صحنه می‌آید. در بخش پایانی نمایش یعنی زمانی که هر کدام از همسفران برای از بین بردن دختر تلاش می‌کند و در این امر ناکام می‌ماند نیز از تغییر نور برای القای حس صحنه به بیننده استفاده می‌شود. هنگام اجرای این صحنه‌ها نور قرمزی بر صحنه تابانده می‌شود و پچ‌پچ‌های دختر موجب ایجاد تردید در خیاط، خراط، زرگر و قلندر می‌گردد.

در این نسخه از نمایش راز عروسک نیز بخش نخست داستان توسط یک روای زن روایت می‌گردد و پس از جان گرفتن عروسک دیگر اثری از او بر صحنه تئاتر مشاهده نمی‌شود. از دیگر ویژگی‌های این نمایش می‌توان به استفاده از ماسک برای پوشاندن صورت برخی از شخصیت‌های حاضر در داستان اشاره کرد. به طور کل به غیر از چهار همسفری که عروسک را می‌سازند و به آن جان می‌دهند، اکثر شخصیت‌های حاضر در نمایش ماسک بر چهره دارند؛ امری که می‌تواند بر غیر واقعی بودن آنها و تعلق داشتنشان به عالم رویا دلالت داشته باشد. برای جمع‌بندی می‌توان گفت که در این نمایش نیز مفاهیم عرفانی داستان به شکل قابل قبولی بیان شده است.